Er zijn elf mensen afgekomen op de cursus ‘Rotterdam voor gevorderden’, gegeven aan de Rotterdamse Volksuniversiteit, liggend aan de Heemraadssingel. Het zijn vooral actieve bewoners en ambtenaren. Zes vrouwen, vijf mannen, vier Middellanders. Ik werk graag met kleine groepen. Elf kan net. We beginnen met een rondje voorstellen. Marieke zegt dat ze onder andere van Singeldingen is. Chris vraagt of dat voor vrijgezellen is. De cursisten moesten tien vragen beantwoorden die we eerst bespreken. Ton vraagt: “Wat beweegt, bindt en drijft in deze tijd Rotterdammers om in hun omgeving samen te werken met de gemeente in het belang van hun buurt en wijk.? Daar wil ik meer gevoel bij krijgen.” Ik antwoord dat ik vermoed dat vooral nieuwe goed opgeleide koppels die een huis kopen het prettig vinden om een aangename woonomgeving te creëren. Velen willen anders en duurzamer leven, vaak als reactie op de crisis van de laatste jaren. Soms kan irritatie jegens de oude, vaak stroperige politiek daarbij een rol spelen. Internet en gebruik van de sociale media zijn eveneens een factor. Als inspiratiebron verwijst Ton naar boeken over Rotterdam. Hij noemt specifiek Joop Reijngoud en G.J. de Jongh.
Natalia werkt op het stadhuis en is vooral benieuwd naar positieve en negatieve ervaringen bij de nieuwe vormen van lokale democratie. Zij wil zich vooral laten inspireren door de gewone Rotterdammers die zij dagelijks tegenkomt. Democratie van beneden naar boven lijkt haar nu nog een utopie.
Simone is betrokken bij Delfhaven TV en is het meest benieuwd naar bewoner-gestuurde projecten zoals de Hub en het wijkpaleis, plus de lokale economie. Marieke kan haar vooral goed over het wijkpaleis bijpraten.
Fred woont nog niet zo lang in Rotterdam en wil vooral mensen leren kennen om meer over Rotterdam te weten te komen. Hij kijkt graag naar ‘Tegenlicht’ van de VPRO. Als voorbeeld noemt hij de uitzending over het fenomeen ‘stadsstaat’.
Petra uit Rotterdam Noord voelt zich aangetrokken tot het gedachtegoed van mensen als Aboutaleb, Erasmus en Henk Oosterling. Haar kernvraag is hoe ze kan bijdragen aan een duurzaam Rotterdam. Ik adviseer haar om domweg mee te doen aan de opzet van een nieuwe coöperatie. Als voorbeeld noem ik de energieclub Blijstroom, maar je kunt ook denken aan zorg- en wooncoöperaties.
Gert woont buiten Rotterdam en hield zich voor een oliemaatschappij met pensioenen bezig. Hij wil meer weten over wat er in wijken speelt om het nieuws daarover beter te kunnen plaatsen. Hij beveelt het boek over ‘Arm Rotterdam’ uit 1903 van L.Schotting en H. Spiekman bij ons aan.
Chris vraagt zich af hoe de verbrokkeling van de samenleving op lokaal niveau een halt kan worden toegeroepen. Hij is een fan van de historicus Zihni Özdill.
Ron komt uit de hoek van de woningbouwcorporatie en wil nieuwe inzichten vergaren.
Marieke zegt dat ze Refugee Republic het mooiste flatform vindt op het gebied van de vluchtelingenproblematiek. Ze wil kijken of ze ook zo’n platform voor Middelland kan ontwikkelen. Ik vertel dat mensen in de Graaf Florisstraat met plannen bezig zijn om een opvang voor Syriërs te maken. Ga hiervoor naar de site van hun straat: www.graafflorisstraat.nl
Romans over de stad
Voor de cursus maken we een bronnenlijst. Iedereen mag boeken, personen, sites en andere bronnen opvoeren op het gebied van het fenomeen stad, lokale democratie, zelforganisatie, wijkeconomie enz. Om in de stemming te komen toon ik drie romans over de grote stad. Het boek Ont van Anton Valens over de stad Groningen, La Superba van Ilja Leonard Pfeijffer over Genua, en De chronische stad (Chronic City) van Jonathan Lethem over New York.
Aan het eind van de les geef ik nog tips om je anders tot de stad te verhouden. Veel mensen gaan weinig creatief met de stad om. Ze zitten vast in patronen. Gaan steeds op de zelfde manier naar werk, bezoeken de zelfde horecagelegenheden of vullen hun vrije tijd op een voorspelbare manier in. Dat hoeft niet. Componeer je dag bewust anders dan de vorige dag. Loop eens via een andere route naar je werk in plaats van het zelfde traject met de fiets af te leggen. Speel het spel ‘FC Verkeerd’ door elke week bewust iets te doen wat tegen je basisbehoeften in druist, door bijvoorbeeld naar een korfbalwedstrijd, een Koreaans restaurant of een blijspel van het amateurtoneel te gaan. Varieer meer tijdens je vrijetijdsbesteding. Stap in een willekeurige tram en kijk waar je uitkomt. Van die dingen. Studenten die denken dat ik sterke verhalen vertel dwing ik soms om het waarheidsgehalte van die verhalen te controleren. Meestal is het eerder waar wat ik vertel dan dat er sprake is van fantasie, maar veel mensen leven zo saai dat ze zich nauwelijks kunnen voorstellen dat je je leven ook heel anders kan invullen.
Met zes deelnemers aan de cursus praten we nog gezellig na in café Vermeulen.