Vandaag de dag succesvol een winkel of horecagelegenheid bestieren is geen sinecure. Je moet een vakman of -vrouw zijn, een beetje gedreven, een doorzetter en vaak moet je ook domweg mazzel hebben. Op het eerste gezicht ziet het postzegelwinkeltje op de Nieuwe Binnenweg 255a er een beetje treurig uit. Maar schijn bedriegt. Kijk je wat verder dan je neus lang is, dan ontdek je dat deze zaak alles in zich heeft om een gezonde toekomst tegemoet te gaan.
Rob Smit noemt zich ‘managing director’. Hij heeft de winkel, die sinds 1963 bestaat, drie jaar geleden overgenomen. Zijn nieuwe concept heet ‘PostBeeld’. Het gaat om drie winkels in Haarlem, Leiden en Rotterdam, plus vier internetsites en meer dan 25 medewerkers. Google ‘postbeeld.nl’ en je belandt op de homepage waar de postzegelwereld zich voor je openbaart.
Ik zie dat jullie bezig zijn met veranderingen.
“Ja, we zijn het interieur aan het aanpassen. We gaan de winkelruimte voor de klanten groter maken. Hij wordt totaal anders ingericht, met hoekjes om dingen rustig te bekijken, en een tafel om zegels uit te zoeken voor een dubbeltje per stuk. We gaan de etalage verder open maken zodat je echt een wijde blik in de winkel krijgt. De winkel zelf wordt eigenlijk straks de etalageruimte.”
Wat doet het internet met postzegels?
“Door internet is er heel veel veranderd. Aan postzegels kleeft veel kennis en wetenschap, en dat is natuurlijk prima te delen via internet. Postzegels zijn heel internationaal, je zit niet aan een taalgebied gebonden, en ze zijn ook nog eens heel makkelijk te versturen, dus de wereldwijde handel verloopt ook grotendeels online.”
Er wordt steeds minder brievenpost bezorgd. Heeft dat invloed op het postzegel verzamelen?
“Ja en nee. Als mensen minder postzegels tegenkomen, dan stimuleert dat het verzamelen niet. Dat is jammer.”
De Nederlandse zegels zijn behoorlijk veranderd. Waarom is dat gebeurd?
“Het is geen Nederlands idee. In Engeland gebeurt dat al veel langer. De zegel koop je nu voor een tarief, en als het tarief omhoog gaat, dan kan de klant gewoon de zelfde zegel blijven plakken. Je koopt dus als het ware een dienst en ook al is de prijs straks hoger, dan kun je die zegel blijven gebruiken. De zegel wordt dus steeds meer waard. Voor de post heeft de zegel als voordeel dat de porti makkelijker te controleren zijn.”
Maar dat nieuwe systeem leidt tot minder zegels.
“Theoretisch wel, maar in de praktijk worden er nog steeds heel veel gelegenheidszegels uitgegeven.”
Waarom heeft u deze zaak overgenomen?
“Omdat de zaak hier een grote wereldvoorraad had. Door die voorraad te koppelen aan onze internetsite kunnen wij er veel meer uithalen dan de vorige eigenaar ooit heeft kunnen doen.”
Hier op de Binnenweg hebben veel winkeliers het moeilijk. Geldt dat voor u minder omdat postzegels een niche zijn?
“Ja, het is een nichemarkt natuurlijk. Ik zou graag nog wat meer verkopen. Dat geldt voor elke winkelier, maar ik ben niet ontevreden. Door de verkoop te koppelen aan internet is het heel levensvatbaar en heeft het echt toekomst.”
Maar zou je ook zonder winkel kunnen?
“Dat kan, maar je hebt ook een werkplek nodig, dus als je dan een werkplek kunt hebben op een plaats waar je ook nog klanten kunt ontvangen, dan levert dat alleen maar extra op. Dat is ook de reden waarom we besloten hebben hier te gaan verbouwen. In Rotterdam zitten nog twee postzegelhandels, maar of die er over een aantal jaren nog zullen zitten is nog maar de vraag.”
Waarom verzamelen mensen postzegels?
“Daar kunnen heel veel redenen voor zijn. Mensen verzamelen om tot rust te komen. Zich na een drukke baan terugtrekken om daarmee bezig te zijn. Je kunt er wetenschappelijk mee om gaan, maar ook thematisch. En het plezier in verzamelen speelt natuurlijk ook een rol.”
Hoeveel postzegels zijn er in deze winkel?
“Geen idee. Miljoenen denk ik.”
En welke waarde vertegenwoordigen ze?
“Daar heb ik wel een bepaald idee over, maar dat ga ik niet zeggen. En wat is waarde? In principe is iets pas wat waard als er daadwerkelijk een klant voor is.”
Waar ben jij als handelaar vooral naar op zoek?
“Naar goede, vergevorderde collecties. Waar mensen in het verleden echt geld aan hebben uitgegeven om goede kwaliteit oude zegels te kopen.”
Wat zijn de nieuwe ontwikkelingen in de postzegelsector?
“Er zijn een aantal landen die proberen met primeurs te komen. Nederland is er daar één van. Met een postzegel waarop je een filmpje kunt bekijken. Oostenrijk heeft pas een zegel uitgebracht in de vorm van een lederhose en die is dan ook echt van leer. En er zijn postzegels met geuren, zoals koffie en brandlucht.”
Heb je zelf ook een mooie verzameling?
“Nee, dat moet je als handelaar niet doen, maar ik heb wel een verzameling filatelistische literatuur uit de negentiende eeuw, zoals catalogi, albums en tijdschriften. We hebben ook een magazine op internet, postzegelbog.nl, en daar plaatsen wij elke dag een artikel over een aspect van filatelie. Ik zelf schrijf daar een serie over de geschiedenis van de postzegel.”
Wat doe je meer: kopen of verkopen?
“Meestal koop je meer dan dat je verkoopt. Je groeit af en toe dicht. We proberen in te kopen wat we niet hebben. Aanvullingen op de voorraad. We hebben veel klanten die via onze website bestellen en het dan komen ophalen in de winkel. Soms gaat het om hele grote bedragen. Die zijn maar twee, drie minuten in de winkel en dan zijn ze weer weg. Vroeger zouden die klanten vier, vijf uur in de winkel hebben gezeten. Dat is heel erg veranderd. Het is zakelijker geworden, maar ook efficiënter. Je winkelt in meerdere winkels tegelijk.”
Wat is het hoogste bedrag dat ooit voor een postzegel is betaald?
“Onlangs is de hoogste opbrengst ooit op een veilig voor een Nederlandse zegel gehaald, namelijk honderdtweeduizend euro.”
En hoeveel was de oorspronkelijke waarde?
“Een kwartje. In 1872. De laatste notering was twintigduizend euro. De allerduurste zegel, 1 cent Brits Guyana, heb ik toevallig vorige week op een beurs in Monaco gezien. Daar is er maar één van. Die zegel is in maart van dit jaar door een Amerikaan gekocht en die heeft er 9,3 miljoen dollar voor betaald. Zo’n zegel weegt nog niet eens een halve gram. Dus meer dan 20 miljoen per gram. De topstukken worden steeds duurder en het gewone werk wordt steeds goedkoper. Dat is overal zo. Ook in de kunst en het antiek.”
Gaat de postzegel ooit verdwijnen?
“Dat weet ik niet. Postzegels zijn in de huidige tijd niet meer echt nodig. Je kan post ook op andere manieren frankeren. Maar elk land geeft nog steeds postzegels uit en nog geen enkel land heeft gezegd er mee te willen stoppen.”
